در رابطه با مقاله «جبهه ملی و اسب ترویا»، از سوی «انجمن آینده»
با امضاء سه تن از اعضاء آن انجمن، «نهضت مقاومت ملی ایران» و سایت
اینترنتی «احترام آزادی» عکس‌العمل‌های متفاوتی نشان داده شده است
و هر یک از این جریان‌ها از زاویه معینی به بخشی و نه همهء محتوای
آن مقاله برخورد کرده‌اند که کالبدشکافی این مواضع نشان خواهد داد
اپوزیسیون ضد ولایت فقیه و «سکولار» ایران در چه وضعیتی به‌سر
می‌برد و چرا تا کنون نتوانسته است در برابر رژیم اسلامی به نیروئی
«جانشین» بدل گردد.
در سده هيجدهم، فزون بر انديشمندان سياسي ــ اجتماعي، مفهوم
"جامعه مدني" به نظريه هاي دانشمندان اقتصادي نيز راه يافت. يكي از
بزرگترين اين دانشمندان آدام اسميت است كه نظريه هاي اقتصادي او
هنوز هم از اعتبار برخوردارند و برخي كتاب مشهور او "پژوهشي درباره
طبيعت و موجبات ثروت ملل" را كتاب مقدس سرمايه داري مدرن ميدانند.
آدام اسميت نخستين كسي است كه به مفهوم "جامعه مدني" جنبه اقتصادي
نيز داد. از ديدگاه آدام اسميت، نخستين مشخصه "جامعه مدني" روابط
اقتصادي است. او در مقدمه كتاب "ثروت ملل" ميگويد: "كار سالانه يك
ملت منبع ابتدايي است كه مواد مصرفي، نيازها و وسايل رفاهي آن را
تامين ميكند."
با رشد محافظه كاری در جهان طبیعی است كه نفوذ اندیشهی مذهبی
گسترش مییابد. هم اكنون در جریان تدوین قانون اساسی اروپا گروهی
بر این باورند كه باید اعتقاد به خدا و مسیحیت به عنوان شرط ورود
به اتحادیهی اروپا گنجانده شود. در انتقاد به چنین گرایشی یورگن
هابرماس، همزمان با هفتادو پنجمین سال تولدش، از «اصل بی طرفی» در
رابطه با اعتقاد دینی آشكارا دفاع كرد. اگر بنا باشد دولتهای
سكولار شرط اعتقاد به خدا و مسیحیت را در قانون اساسی بگنجانند،
سكولاریته دیگر بیطرفی را تضمین نخواهدكرد و واژهی «نوترالیته»
كاربردی روشنتر و بجاتر خواهد داشت. یعنی در چنین وضعی یك قانون
اساسی بی طرف از یك قانون اساسی سكولار مدرنتر خواهد بود.
تو
مو می‌بینی و من پیچش مو!
