=======================================================

شماره 308 ـ  جمعه 19 مهر 1387 ـ  10 اکتبر 2008

=======================================================

در جستجوی نوانديشان منصف...

جامعه شناسی نوانديشی الگودار

اسماعيل نوری علا

دو نوع نوانديشی ماهيتاً متفاوت با هم وجود دارند. در نوع نخست هيچگونه الگوی خارجی برای کار وجود ندارد و نوانديشی از طريق آزمايش و خطا عمل می کند. در نوع دوم اما وضعيت های جديد زندگی اجتماعی الگوهای قابل تقليدی را بهمراه خود دارند و نوانديشی چيزی نيست جز روند حرکت از کهنهء واقعاً موجود به الگوئی واقعاً موجود. بعبارت ديگر، نوانديشی فقط در درون جهان ذهنی نوانديشان کاری «نوآورانه» محسوب می شود و گرنه، از ديد آفرينندگان، صاحبان و بکار برندگان الگوهای مطرح شده، روند نوانديشی الگو مدار فقط کوششی برای تطبيق دادن ذهنيت سنت زده با عينيت تغيير کرده محسوب می شود.

اهميت کنونی مارکس، 150 سال پس از «گروندريسه»
گفتگو با: اریک هاوبس باوم

هیچ سوسیالیستی نمی تواند از ایده های مارکس صرف نظر کند. اعتقادات وی مبنی بر اینکه بعد از سرمایه داری شکل دیگری از جامعه باید برقرار گردد، تنها بر پایهء امید و یا خواسته قرار نگرفته است بلکه آن را بايد حاصل بررسی و تحقیق جدی تحولات تاریخی، بخصوص در عصر سرمایه داری، دانست. پیش بینی وی مبنی بر اینکه يک سیستم برنامه ریزی شدهء اجتماعی جایگزین سرمایه داری می شود، هنوز هم سندیت دارد ـ حتی اگر مطمئن باشيم که او عوامل بازار را دست کم گرفته باشد ـ يعنی عواملی را که در هر سیستم بعد از سرمایه داری نيز همچنان باقی خواهند ماند.

=======================================================

جمهوری خواهان دموکرات و لائیک
و امکان شکل‌گیری یک حزب دموکراتیک

ب. بی نیاز (داریوش)

تفاوت اساسی بین احزاب سیاسی و ابتکارات مدنی در مناسبات آنها با قدرت سیاسی حاکم نهفته است. احزاب سیاسی در پی شرکت مستقیم در قدرت سیاسی هستند در صورتی که ابتکارات مدنی، هر کدام به سهم خود، در پی آن است که در یک زمینه‌ی معین و مشخص [سیاسی، اجتماعی یا فرهنگی]، مهر خود را بر چهرهء قوانین ملی یا بین‌المللی بزنند بدون آن که بخواهند در قدرت سیاسی شریک شوند یا بخشی از آن را کسب نمایند. به سخن دیگر برنامه و اساسنامه یک حزب به کل جامعه معطوف است (برنامه‌ی کلان) و به همین دلیل کارکردِ واقعی آن حزب با مشارکت‌اش در قدرت سیاسی متحقق می‌شود. در صورتی که جنبش‌های مدنی خود را فقط به یک حوزه محدود می‌نمایند و تلاش می‌کنند در همان حوزه‌ی معین، مطالبات خود را از پائین به بالا تحمیل نمایند.

=======================================================

=======================================================