مستند «فمينيسم» در سيما؛ كدام طرف زيان كرد؟

نويد محبي

شنيده بودم كه صدا و سيما مستندي را تحت عنوان" فمينيسم"در سه قسمت ِ حدوداً بيست دقيقه اي تهيه كرده تا به زعم خودشان چهره ي واقعي فمينيسم رو به مردم نشان دهند. دو قسمت اول برنامه را از دست دادم ولي توانستم قسمت سوم اين برنامه را تماشا كنم. قسمت سوم اين مستند چند مشخصهء اصلي داشت كه مروري خواهيم داشت بر اين قسمت و اينكه واقعاً اين مستند به ضرر فمينيسم بود يا به نفعش؟

مختصر توضيح در رابطه با كمپين:

در دقايق اوليه سعي كردند براي آنهايي كه تا به حال اسم كمپين يك ميليون امضا به گوششان نخورده و از مطالبات جنبش زنان آگاهي نداشتند تا حدي براي مخاطبان در رابطه با كمپين توضيح دهند تا تصويري از فعاليت هاي كمپين در ذهن مخاطب شكل بگيرد تا پس از آن بتوانند تا حد امكان كمپين يك ميليون امضا و به قول خودشان فمينيسم را بكوبند، و به همين خاطر مجبور شدند به برخي از قوانين مورد اعتراض اشاره كنند.

نقش رسانه هاي خارجي:

پس از آن مجري برنامه نهايت تلاش را به كار مي برد تا به مخاطب القا كند که فمينيسم پديده اي غربي است كه از طرف رسانه هاي "بيگانه" براي از ميان بردن بنيان هاي خانواده ترويج و تبليغ مي شود؛ و براي راحت تر پذيرفتن اين مساله از طرف مخاطبان، به اظهار نظرهاي مهمان هاي اين شبكه ها اشاره كردند، صدا و تصوير يكي از مهمان ها پخش مي شود: "فعالين كمپين يك ميليون امضا اين قوانين رو تبعيض آميز مي دونند و معتقدند كه اين قوانين بايد در سطح جامعه تغيير كنه"... صدا و تصوير يك مهمان تلويزيوني ديگر پخش مي شود: "نگاه من به حكومت هميشه بر تبعيضي بوده كه جمهوري اسلامي بين زن و مرد قائل بوده"...

بعد از نشان دادن تصاوير پخش شده از دو شبكه ي صداي آمريكا و بي بي سي فارسي، براي تخريب اين شبكه ها و غيرعادي نشان دادن آنان در اذهان عمومي، صدا و تصوير مجري اين رسانه ها به طور ناگهاني قطع مي شود و همزمان يك صداي غير متعارف كه معمولا از اين صداها براي ترسناك نشان دادن قسمت هايي از فيلم ها و يا صداهايي كه خبر از وقوع يك اتفاق بد مي دهد، پخش مي شد. در واقع، با قطع كردن ناگهاني در زماني كه صحبت هاي مجري نيمه تمام مانده خواسته اند محتواي اين برنامه ها را بي مفهوم نشان داده و با اين نوع صداها يك بار منفي سنگين ايجاد كنند.

تغيير الگوي ارزش ها و ترويج فساد و فحشا و بي بند و باري زنان:

در ادامهء برنامه، سازندگان مستند مي خواهند تا اين پيام را به بينندگان برسانند كه فعالين حقوق زنان، كه بخش بزرگي از آنان در قالب كمپين فعاليت مي كنند، درصدد حذف انديشه هاي ديني (اسلامي) و جايگزيني انديشه هاي فمينيستي هستند و قصد دارند فساد و فحشا و روابط آزاد دختر و پسر را تبليغ كنند. تهيه كنندگان اين مستند، براي پذيرش اين مطلب از سوي مخاطبان، اين پرسش را مطرح مي كنند كه چرا اين فعالين حقوق زنان روز جهاني زن (8مارس) را گرامي مي دارند و برنامه هاي مختلفي برگذار مي كنند اما براي روز زن در ايران كه روز تولد شخصيتي مذهبي است {فاطمه زهرا} اهميتي قائل نيستند؟

مجري برنامه، با تاكيد بر اعتراضي كه نسبت به حجاب اجباري در نوشته ها و سايت هاي زنان از سوي مدافعان حقوق زن مي شود، آن را اشاعه ي فحشا و هم رديف با بي بند و باري دانسته است.

اين برنامه كه به سفارش دفتر امور زنان و خانوادهء معاونت سياسي تهيه شده تنها به تخريب مدافعان حقوق زن بسنده نمي كند و، با اشاره به برخي فيلم هاي سينمايي و برنامه ي ماهواره اي، با توجه خاص به واژگان "دوست پسر، دوست دختر" در اين فيلم ها، آن ها را در راستاي تلاش براي تغيير الگوها ارزيابي مي كند.

اتهام براندازي نرم:

در انتها، مجري برنامه مشخصاً فعالين كمپين يك ميليون امضا را به تلاش براي براندازي نرم متهم مي كند و، ضمن اشاره به برخي محدوديت هاي اعمال شده در زمينه ي حجاب در كشورهاي اروپايي و نشان دادن تصوير مروه شرويني ـ زن مصري كه در آلمان توسط فردي ن‍ژاد پرست كشته شد ـ، اين سوال را مطرح مي كند كه "در كدام كمپين از سختي ها بي حجابي اجباري در اروپا حرفي مي زنند؟"

حيله اي كه به حيله گر بازگشت

اين نمايش خنده آور به حدي رسوا و سطحي بود كه هر بيننده اي وقتي اين مستند را ببيند اولين چيزي كه در ذهنش خطور مي كند آن است كه چقدر فعالين كمپين با دقت و ظرافت بهانه را از دست حاكميت گرفتند و دست و بالشان را خالي گذاشته اند كه جز يك مفهوم كلي و بي معناي براندازي نرم حاكميت نتوانسته عيب و ايرادي بگيرد. اين مستند به هر چه بيشتر شناخته تر شدن كمپين در سطح جامعه كمك كرد، همين كه واژه ي "قوانين تبعيض آميز" و لزوم تغيير اين قوانين كه بعضاً مورد اشاره قرار گرفت در سطح وسيعي پخش شد باعث مي شود تا مردمي كه با اين قوانين آشنا نيستند و يا نسبت به آن بي تفاوت بوده اند نسبت به اين واژگان به فكر فرو روند.

در اين مستند، مجريان برنامه مجبور شدند صراحتاً به تلاش و كوشش فعالين كمپين و جمع آوري امضا در اماكن مختلف معترف شود و اين يعني آنكه تلاش هايي كه زنان در راستاي احقاق حقوقشان انجام مي دهند به تصوير كشيده شد و مورد توجه قرار گرفت. وقتي بعد از 30 سال رسانه هاي حامي دولت و از مسئولين صدا و سيما خبر از رويگرداني مردم از اين رسانه و گرايش به شبكه هاي ماهواره اي مي دهند نشان دادن فعاليت هاي زنان در رسانه هاي خارج از كشور نه تنها از طرف مردم عيب به شمار نمي رود بلكه انعكاس و توجه هرچه بيشتر افكار عمومي را در پي خواهد داشت.

اينكه چرا روز جهاني زن بيشتر از روز تولد يك شخصيت مذهبي مورد توجه قرار مي گيرد پاسخ روشني دارد: فعالين جنبش زنان داراي گرايش هاي فكري مختلف هستند و روز جهاني زن روزي جهاني و پيوند دهنده ي گرايش هاي فكري به يك اصل مشترك حداقلي در زمينه ي رفع تبعيض بر عليه زنان است، و به هيچ وجه به منزلهء ضديت به آن شخصيت مذهبي نمي باشد. چه بسا كه در اين روز زنان سرتاسر جهان از مذهبي و سكولار و لائيك گرامي اش مي دارند.

وقتي يك شهروند خارجي در كشوري دموكراتيك كه دستگاه قضايي مستقلي دارد مورد تعدي شهروند ديگر قرار مي گيرد و فرد خاطي در يك دادگاه عادلانه به مجازات مي رسد اين چه ارتباطي با ماهيت تلاش براي رفع تبعيض در كشوري مثل ايران دارد؟ آيا اين جز فرافكني و حذف صورت مساله است؟

با توجه به برخوردهاي سركوبگرانه حاكميت با فعالين كمپين يك ميليون امضا در طي سه سالي كه از عمر كمپين مي گذرد، نمايش چنين برنامه هايي در رسانه هاي دولتي چندان دور از ذهن نبود، اما اين عمل را بايد يك پيروزي بزرگ براي مدافعان حقوق برابر دانست كه با به چالش كشيدن نظام مردسالارانه آن را مجبور به واكنش كرده اند و آن هم بصورت تلاش بي سرانجامي كه تاثير گذاري و پويايي جنبش زنان در ايران را بيش از پيش به تصوير كشيده است.

http://navidmohebbi.blogfa.com/post-52.aspx

https://newsecul.ipower.com/

بازگشت به خانه